Angelantonio Spagnoletti
Bona Sforza – między Polską, Neapolem a Bari. W grze wielkich potęg europejskich XVI wieku.
Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim
Epoka Bony Sforzy została poddana oglądowi (w niniejszym artykule) w kontekście stosunków między państwami europejskimi w I połowie XVI wieku. Dotyczy to zwłaszcza dwóch monarchii: Karola V i Filipa II. Królowa Polski i księżna Bari próbowała odgrywać wiodącą rolę w ówczesnych stosunkach międzynarodowych, ale musiała ulec woli dwóch Habsburgów, zainteresowanych odzyskaniem kontroli nad księstwem Bari i zawarciem anty-tureckich sojuszy z Zygmuntem II, synem Bony.
Agnieszka Bender
Bona Sforza d’Aragona i rola mody w kształtowaniu jej wizerunku
Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.
Monika Werner
Wizerunek królowej Bony w polskiej literaturze dramatycznej
Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim
W artykule omówiono literacki wizerunek królowej Bony w polskich dramatach dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych oraz podjęto próbę zrozumienia jego genezy. Akcja większości omawianych utworów, napisanych w dziewiętnastym i na początku dwudziestego wieku, zainspirowana jest burzliwymi losami małżeństwa Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną, a postać Bony, odmalowana w ciemnych barwach, przeciwstawiona jest nadmiernie wyidealizowanej postaci Barbary. Królową z rodu Sforzów ukazano jako kobietę zaślepioną nienawiścią i żądną władzy, sprytną i pozbawioną skrupułów intrygantkę, bezlitosną trucicielkę a także cudzoziemkę, która działa na szkodę Polaków i wprowadza w życie kontrowersyjne nauki swojego rodaka Machiavellego. Ten negatywny wizerunek, niezgodny z rzeczywistością historyczną, z biegiem lat coraz bardziej traci na wyrazistości, by zmienić się radykalnie w utworach powstałych po drugiej wojnie światowej za sprawą bardziej krytycznego ukazania Barbary. Ze złej i wrogiej Polsce monarchini Bona staje się mądrą władczynią i dalekowzrocznym politykiem broniącym interesów przybranej ojczyzny. W dalszym ciągu artykułu oddzielnie omówiono skrajnie różny sposób przedstawienia królowej Bony w dwóch dramatach rozgrywających się w Bari i niezainspirowanych małżeństwem Zygmunta Augusta. Dodatkowo ukazano dzieje sceniczne jednego z tych utworów.
Janina Janas
Literacki portret Jana Grotkowskiego w utworach Jana Andrzeja Morsztyna i kwestia „sum neapolitańskich”
Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim
Autorka artykułu kreśli literacki portret Jana Grotkowskiego (zapomnianego poety doby baroku) w oparciu o cztery utwory poetyckie Jana Andrzeja Morsztyna. Tym sposobem, z mroku niepamięci, wyłania się ciekawa postać literata, dyplomaty, wpływowego uczestnika ówczesnej polityki międzynarodowej. Z postacią królowej Bony łączy go dopiero tajemnicza śmierć. Wpisuje się tym samym na listę osób, które jak mówi Kantecki „padły ofiarą sprawy, nad którą jak gdyby ciążyła klątwa królowej Bony”. Próbując rozwikłać kwestię „sum neapolitańskich”, Grotkowski podobnie jak Reszka, Mąkowski i inni, zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach.
Monika Werner
Zapomniany film o Barbarze Radziwiłłównie
Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.
Maurizio Griffo
Narodowy i liberalny. Konstytucjonalizm włoskiego Risorgimento
Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim
Włoskie Risorgimento, czyli proces historyczny, który doprowadził do zjednoczenia i niezależności Włoch, charakteryzuje się ciągłym sprzężeniem zasady narodowej z żądaniem instytucji wolności. Artykuł rekonstruuje ten proces za pomocą przełomowych momentów (wskazuje na trzy kluczowe zdarzenia), koncentrując się na fazie po 1848 roku, kiedy tylko Królestwo Sardynii utrzymało konstytucję, stając się tym samym istotnym punktem odniesienia dla ruchu patriotycznego.
Iwona Dorota
Zofia i Livio Odescalchi w świetle dwóch źródeł epistolarnych
Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim
Rodzina książąt Odescalchi oraz spokrewniony z nią Zygmunt Krasiński znaleźli się w centrum wydarzeń polityczno-społecznych, mających miejsce w Rzymie w 1847-1848. Doświadczenia Wiosny Ludów, ze szczególną intensywnością przeżywane w Wiecznym Mieście, znajdują swe odzwierciedlenie zarówno w korespondencji autora Irydiona jak i Zofii Branickiej oraz jej małżonka Livio Odescalchi, którzy stają się bezpośrednio zaangażowani, tak na płaszczyźnie politycznej jak i emocjonalnej, w ten wielki ruch historyczny, który budzi nadzieje, ale i uzasadnione obawy. Listowe dyskusje Krasińskiego, „odbywane na najwyższym diapazonie intelektualnym i emocjonalnym, pośród zawziętych sporów filozoficznych, światopoglądowych, religijnych” obok listów książąt Odescalchi konstytuują jedyną w swoim rodzaju mozaikę faktów, emocji i konkretnych wydarzeń, w których pojawiają się wybitne osobowości tamtego czasu.
Weronika Korzeniecka
Roberto Saviano, czyli rzecz o kalaniu własnego gniazda i jego konsekwencjach
Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.
Robert Papieski
„Pogrzeb królowej” Jarosława Iwaszkiewicza – opracowanie edytorskie
Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.
Janina Janas
Miron Costin – kronikarz i poeta
Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykułu w języku włoskim.
Artykuł poświęcony jest analizie dzieła historiograficznego i literackiego Mirona Costina, który był znaczącą postacią w życiu wojskowym, administracyjnym i politycznym Księstwa Mołdawii w środkowych dekadach XVII wieku. W szczególności zbadane zostały struktury narracyjne jego kronik, ich wkład w kształtowanie się narodu rumuńskiego. W twórczości Mirona Costina docierają do nas echa klasycyzmu greckiego i łacińskiego, nasycone motywami i objawieniami wybuchowego ducha epoki baroku.
Francesco Cabras
Kilka refleksji na temat nowego wydania „Viaggio della Serenissima S. Bona Regina in Polonia” C. Carmignano
Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykuły w języku włoskim.
Artykuł odsłania genezę i budowę tekstu Colantonio Carmignano. Przedstawia też ciekawą przedmowę, którą do książki napisał Luigi Marinelli. Proponowane wydanie zawiera także propozycje co do intertekstualnego wymiaru wiersza, zwracając uwagę na podobieństwa między pierwszym wersem utworu, a elegią I 8 Joannesa Secundusa, przy czym oba teksty zostały pozbawione cech epitalamium.
Katarzyna Kowalik
Włoska historia jednego gatunku
Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.
Daniele Stasi
Listy z lagrów i więzień jako skrót rzeczywistości obozowej
Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.
Alessandro Ajres
Tommaso Fiore i warszawskie kruki
Abstrakt w języku angielskim.
Treść artykuły w języku włoskim.
Książka jest świadectwem drugiej podróży, którą Tommaso Fiore odbył w Polsce w 1953 roku. Entuzjastycznie konfrontuje się z tym, co uważa za ogromny postęp w stosunku do swojego pierwszego pobytu nad Wisłą (1948). Rozmawiając z niektórymi przedstawicielami polskiego społeczeństwa, porusza on różne tematy, takie jak: rolnictwo, relacje państwo-religia, wolność intelektualistów. Rzadka i szczegółowa relacja poświęcona Polsce lat pięćdziesiątych – spisana przez wielkiego historyka.
Ewa Litwin
Narodziny polskiej myśli narodowej – z perspektywy włoskiej
Abstrakt w języku angielskim.
Abstrakt w języku włoskim.
Treść artykułu w języku polskim.